Architektura terenów przygranicznych w kontekście przemian polityczno-kulturowych w historii oraz we współczesnych warunkach europejskich

Architektura może wyrażać treści polityczne. Dotyczy to szczególnie ziem, których przynależność państwowa zmieniała się w historii wielokrotnie (np. Górny Śląsk). Tereny te, były kiedyś swoistymi "strefami napięć", gdzie architektura pełniła również rolę symbolu wartości narodowych, politycznych, ekonomicznych. Obecnie historyczne obiekty są zapisem minionych czasów, dziedzictwo przeszłości zostaje wchłonięte przez współczesność i bez zbędnych emocji możemy wracać do historii, bo "dzień dzisiejszy wywodzi się z dnia wczorajszego, przyszłość jest owocem przeszłości, która wcale nie musi być ciężarem dla teraźniejszości" (Leonardo Benevolo).

---

According to Charles Jencks, "Architecture, by its own nature, must help to explain and dramatise certain political issues." The present paper gives some historical examples to show how architecture, apart from its functional and aesthetic values, can also express political and social ideas. In particular, we consider historical housing developments in Upper Silesia from the mid-war period. Such border areas used to be specific "tension zones" where emphasis on national identity was of great significance, and architecture was an icon of national, political, as well as economic values. Nowadays, historical edifices are a record of bygone days and as the heritage of the past gets absorbed by the present, no emotions prevent us from journeys into the past. In the words of Leonardo Benevolo: "today is an offspring of yesterday; future is a fruit of the past, which does not necessarily have to be a burden to the present."