Tytuł pozycji:
Efektywność bezpłatnego transportu miejskiego w walce z zanieczyszczeniem powietrza
W artykule przedstawiono problem zanieczyszczenia powietrza w polskich miastach na przykładzie Krakowa. Skupiono się na jednym z działań naprawczych podejmowanych przez miasto – bezpłatnych przejazdach autobusami i tramwajami w czasie smogu. Przedstawiono zmiany w podejściu miasta do tej usługi od 2015 roku oraz konsekwencje dla miejskiego budżetu. Następnie rozważono skuteczność bezpłatnego transportu zbiorowego w przyciąganiu nowych pasażerów. Przytoczono przykład Nysy, która wprowadziła takie uprawnienie dla kierowców samochodów osobowych, ale trzy lata później się z niego wycofała. W kolejnym kroku przeanalizowano stężenie zanieczyszczeń powietrza w dniach przed i po wprowadzeniu bezpłatnej komunikacji miejskiej w sezonie grzewczym 2018/2019. Pod uwagę wzięto pył zawieszony PM10, tlenki azotu i tlenek węgla. Nie stwierdzono istnienia stałej zależności zmian wartości stężenia tych zanieczyszczeń w powietrzu względem odpłatności (lub nie) transportu zbiorowego. Nie jest uzasadniona także potrzeba ewentualnej zmiany parametrów od których zależałoby uruchomienie bezpłatnej komunikacji miejskiej. Na zakończenie podkreślono konieczność zarówno dalszych starań władz centralnych i samorządowych na rzecz poprawy jakości powietrza, jak i kolejnych badań nad źródłami zanieczyszczeń oraz efektywnością podejmowanych działań.
The article presents the problem of air pollution in polish cities on the example of Cracow. The focus was on one of the corrective actions taken by the city – free-fare public transport during high air pollution. Changes in the city's approach to this service since 2015 and consequences for the city budget were presented. Then, the efficiency of free-fare public transport in attracting new passengers was considered. The example of the Nysa town was cited, which introduced such permission for car drivers, but withdrew it three years later. In the next step, the concentration of air pollution before and after the activation of free-fare public transport in the heating season 2018/2019 was analyzed. Particulate matter PM10, nitrogen oxide and carbon monoxide were taken into account. There was no constant relationship between the changes in the level of these pollutants in the air and the full-paid (or free-fare) public transport. There is also no reason for the need to change parameters based on witch the free-fare public transport is activated. Finally, the necessity of further efforts of central and local authorities to improve air quality as well as further research on sources of air pollution and efficiency of undertaken actions was emphasized.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).
