Tytuł pozycji:
Substancje bioaktywne - pozytywne i negatywne skutki dodawania do żywności
Związki bioaktywne są substancjami rozpowszechnionymi w świecie roślinnym. Przypisuje się im właściwości ochronne dla rośliny oraz pozytywne działanie na organizm ludzi i zwierząt. Substancje bioaktywne działają przede wszystkim jako naturalne przeciwutleniacze, a ich obecność w organizmie zapobiega wielu chorobom cywilizacyjnym (ciśnieniu tętniczemu, niektórym rodzajom raka, cukrzycy itp.) lub wspomaga ich leczenie. Dotychczasowe badania wskazują jednak na brak dowodów szkodliwego działania niektórych naturalnych związków bioaktywnych. Czynnikami wpływającymi na równowagę pomiędzy korzystnym a szkodliwym oddziaływaniem tych naturalnych związków na organizm mogą być: budowa chemiczna związku, dawkowanie substancji, metabolizm ich przemian oraz rodzaj matrycy pokarmowej. Substancje te, w przypadku dużej dawki lub obecności jonów metali, działają jako proutleniacze. Konsekwencją aktywności proutleniającej może być uszkodzenie biocząsteczek, takich jak DNA, białka i lipidy ścian komórkowych, a w efekcie śmierć komórek.
Bioactive compounds are widespread in the vegetal world. They have the attributed protective properties in relation to plants and a positive effect on human and animal bodies. Bioactive substances act mainly as natural antioxidant the presence of which in an organism prevents or facilitates treatment of a wide variety of civilization diseases (arterial hypertension, some types of cancer, diabetes, etc.). Research to date has indicated no evidence for the harmful effect of some natural bioactive compounds. The factors influencing the balance between a favourable and harmful effect of these natural compounds for the organism may include the chemical structure of a substance, substance dosing, their metabolism and the type of food matrix. When given in large doses or in the presence of metal ions, these substances act as pro-oxidants. Pro-oxidative activity may, in consequence, lead to damage of biomolecules such as DNA, proteins and lipids of cellular walls and eventually be lethal to cells.
Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).
