System ekspertowy do prognozowania trwałości narzędzi w procesach kucia matrycowego

W pracy przedstawiono koncepcję systemu ekspertowego pozwalającego na określenie ilościowego udziału czterech podstawowych mechanizmów zniszczenia narzędzi kuźniczych (zużycia ściernego, zmęczenia cieplno-mechanicznego, odkształcenia plastycznego i zmęczenia mechanicznego) oraz geometrycznego ubytku wykroju matryc dla wybranego przemysłowego procesu kucia na gorąco. Wiedzę potrzebną do rozwiązania postawionego problemu zakodowano w systemowej bazie wiedzy w postaci regułowej. W bazie wiedzy zawarto zarówno elementy wiedzy teoretycznej dotyczącej zjawisk niszczących, jak i wiedzę empiryczną wynikającą z doświadczeń autorów, ekspertów przemysłowych (pracowników kuźni) oraz z analizy statystycznej danych pomiarowych wybranych parametrów technologicznych procesu kucia. Przetwarzanie tej wiedzy dokonuje się w procesie automatycznego wnioskowania bazującego na regułach logiki rozmytej.

---

The paper presents an idea of the expert system for determining the quantitative contributions of four principal mechanisms of forging dies wear (abrasive wear, thermo-mechanical fatigue, plastic deformation and mechanical fatigue), and the geometric loss of die impression for the selected industrial hot forging process. The knowledge needed to solve the problem is encoded in a system knowledge base in the form of rules. The knowledge base contains elements of both theoretical knowledge about destructive phenomena and empirical knowledge gained from the experience of the authors and industry experts (forge employees) as well as from a statistical analysis of the acquired values of selected forging parameters. The knowledge is processed through automatic inference based on the fuzzy logic rules.