Niepewność wyniku oznaczenia wytrzymałości skały na rozciąganie przy pomocy testu poprzecznego ściskania („brazylijskiego”)

W związku z rozpoczętą procedurą akredytacji stanowiska do pomiaru wytrzymałości próbek skał, niezbędnym okazało o się przeprowadzenie obliczeń i bilansu niepewności pomiaru siły obciążającej próbkę oraz pojawiających się w niej w wyniku obciążania naprężeń. Odpowiednie eksperymenty wykonywane są z wykorzystaniem maszyny wytrzymałościowej INSTRON 8800 Rock Testing System znajdującej się na wyposażeniu Pracowni Odkształceń Skal IMG PAN. Obiektami generującymi niepewność są w tym przypadku: dynamometr – mierzący siłę obciążającą próbkę (element wyposażenia maszyny INSTRON), oraz suwmiarka – służąca do pomiaru odpowiednich wymiarów badanej próbki. Wykonano odpowiednie obliczenia oraz sporządzono bilans niepewności dla wyznaczania wytrzymałości próbki na rozciąganie na podstawie wyników testu poprzecznego ściskania. W opracowaniu odniesiono się również do wpływu zmian temperatury w laboratorium na wynik końcowy pomiaru Przedstawiony poniżej materiał jest kontynuacją omówionego w roku 2021 zagadnienia, które dotyczyło oznaczania niepewności oznaczania wytrzymałości na ściskanie.

---

Due to the initiated procedure of accreditation of the stand for measuring the strength of rock samples, it was necessary to carry out calculations and balance the measurement uncertainty of the force loading the sample and the stresses appearing in it as a result of loading. Appropriate experiments are performed using the INSTRON 8800 Rock Testing System testing machine, which is part of the equipment of the Rock Deformation Laboratory of the Strata Mechanics Institute of the Polish Academy of Sciences. Measurement uncertainty is generated in this case by the following sources: dynamometer – measuring the force loading the sample (part of the INSTRON machine equipment), and caliper – used to measure the appropriate dimensions of the tested sample. Appropriate calculations were performed and an uncertainty balance was prepared for determining the tensile strength of the sample based on the results of the transverse compression test. The study also refers to the impact of temperature changes in the laboratory on the final result of the measurement. The material presented in the article is a continuation of the issue discussed in 2021, which concerned the determination of uncertainty in the determination of compressive strength.