Występowanie niedowagi, nadwagi oraz otyłości wśród uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na terenie regionu staszowskiego

Problem nadwagi i otyłości w większym stopniu dotyczy populacji krajów zamożnych oraz rozwijających się. Współczesne badania wykazują, że znacząco mniejszą rolę odgrywają uwarunkowania genetyczne, natomiast istotne znacznie w nasilaniu się tego społecznego problemu mają przede wszystkim czynniki kulturowe, środowiskowe i bytowe. Istnieje powszechna zgodność, że zwiększona ponad przyjęte normy masa ciała jest jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych wymagających pilnych systemowych przeciwdziałań. Na kształtowanie się tego procesu duży wpływ ma model stylu życia, głównie ograniczenie aktywności fizycznej i wzrost szkodliwej konsumpcji. Pomimo silnie promowanego w mediach wizerunku szczupłej sylwetki zwiększa się dostępność wysokokalorycznych produktów spożywczych typu „fast food”. To powoduje niebezpieczeństwo wczesnego nadmiernego wzrostu masy ciała zaliczanego do tzw. chorób cywilizacyjnych. Negatywne skutki tego procesu powodują iż jest to problem społeczny w wymiarze światowym i zgodnie z opinią WHO stanowi jedno z największych zagrożeń dla zdrowia i prawidłowego rozwoju populacji ludzkiej. Z tych powodów podjęcie badań tej problematyki ma istotne znaczenie. Mimo zawężenia pola badawczego do gminy Staszów, uzyskane wyniki dotyczące określenia częstości występowania nadwagi i otyłości oraz niedowagi u dzieci i młodzieży na tym terenie można w znacznym stopniu uznać za charakterystyczne dla większości środowisk, tym bardziej, że zostały one przeprowadzone zgodnie ze standardami testów przesiewowych z zastosowaniem wskaźnika Body Mass Index.

---

The problem of overweight and obesity concerns to a greater extent the populations of rich and developing countries. Despite common perceptions, contemporary studies show that genetic conditionings play a considerably smaller role, whereas cultural, environmental and living conditions are of primary importance in the intensification of this social problem. There is a universal agreement that body weight exceeding the adopted standards is among the most important health problems which require urgent systemic counteractions. The model of life style, mainly limited physical activity and high-risk consumption, exert a great effect on the shaping of this process. Despite being strongly promoted in the media, the image of a slim silhouette, highcalorie food products of ‘fast-food’ type are increasingly more available, and willingly consumed by the youngest generation. This creates the risk of early excessive body weight classified into so-called civilisation diseases. Due to the negative effect of this process it has become a global social problem, and according to the opinion by the WHO, one of the greatest risks for health and normal development of the human population. Therefore, the undertaking of studies of this scope of problems is of great importance. Despite narrowing the scope of research to the Staszów commune, the results obtained concerning the frequency of occurrence of overweight and obesity, as well as underweight in children and adolescents living in this area may, to a substantial degree, be considered as typical of the majority of environments, even more so that they were conducted in accordance with the standards for screening tests using the Body Mass Index.