Tytuł pozycji:
Infrastruktura młynarska na Prądniku Białym i Czerwonym w aspekcie rozwoju aglomeracji miejskiej Krakowa
Dzielnice Krakowa, Prądnik Biały i Czerwony mają za sobą długą tradycję ośrodków młynarskich, sięgającą co najmniej XIII wieku. Działalność taka związana była nie tylko z samymi budynkami młynów, wymagała ona także infrastruktury w postaci młynówek, jazów czy stawów gromadzących wodę. Ślady tej infrastruktury są do dzisiaj wyraźnie widoczne w zabudowie i architekturze obu dzielnic. Najstarsze zachowane jej relikty, w postaci dawnych koryt młynówek, są udokumentowane źródłowo od XIV wieku. Część z nich jest wciąż wykorzystywana jako kanały burzowe. Do dzisiaj przetrwało też kilka budynków dawnych młynów, pochodzących z XVIII i XIX wieku. Większość wciąż jest użytkowana gospodarczo (aczkolwiek nie w swym pierwotnym przeznaczeniu) lub właśnie rewitalizowana. Artykuł skupia się na analizie zmian; likwidacji, trwaniu, odmiennej funkcji; jakie zaszły na terenie obu Prądników w ciągu ostatnich 200 lat, tj. od czasu gdy lokalizacja wszystkich obiektów została udokumentowana mapami katastralnymi.
The districts of Krakow, Prądnik Biały and Czerwony, have a long tradition of milling centers, dating back to at least the 13th century. Such activity was related not only to the mill buildings themselves, it also required infrastructure in the form of mill races, weirs and ponds collecting water. Traces of this infrastructure are still clearly visible in the buildings and architecture of both districts. Its oldest preserved relics, in the form of old mill races, have been documented in sources since the 14th century. Some of them are still used as storm sewers. Several buildings of former mills from the 18th and 19th centuries have survived to this day. Most of them are still used commercially (although not for their original purpose) or just are being revitalized. The article focuses on the analysis of changes; liquidation, persistence, different function; that have occurred in the area of both Prądniki over the last 200 years, i.e. since the location of all objects was documented on cadastral maps.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).
