Analiza efektywności nowoczesnych metod optymalizacji w zastosowaniu do zagadnień górnictwa naftowego

Metody optymalizacyjne znajdująszerokie zastosowanie w rozwiązywaniu problemów związanych z zagospodarowaniem i eksploatacją złóż węglowodorów i podziemnych magazynów gazu. W pracy zaprezentowano formalne zdefiniowanie zagadnienia optymalizacyjnego. Metody rozwiązania zagadnień optymalizacyjnych wraz z otrzymanymi wynikami pokazane na dwóch przykładach praktycznych: (1) rozwiązanie problemu optymalnego odbioru gazu z podziemnego magazynu ze względu na minimalną zawartość azotu w odbieranym gazie, (2) rozwiązanie zagadnienia odwrotnego do problemu przepływów złożowych w celu wyznaczenia najbardziej prawdopodobnego przestrzennego rozkładu parametrów złożowych (przepuszczalność i porowatość) w złożu geotermalnym. We wnioskach stwierdzono, że do każdego przypadku praktycznego rozwiązania zagadnienia optymalizacyjnego w doborze metod należy stosować indywidualne podejście uwzględniając specyfikę rozwiązywanego problemu, używając często kombinacji kilku metod stochastycznych i deterministycznych.

---

Global optimisation problems appear frequently in various aspects of petroleum and gas exploration, production, treatment and underground storage. In the paper the formal approach to the problem was formulated with the application of rigorous mathematical definitions and terms. Various methods of optimisation applicable to different types of problems were discussed with the emphasis put on their practical advantages and drawbacks. Two prac¬tical examples were presented at length: (1) the problem of optimum quality of the gas withdrawn from a UGS reservoir with insitu gas-gas mixing effect, (2) the inverse problem to determine basic hydrodynamic properties of a single-phase reservoir. In conclusion, a strategy of combined stochastic and deterministic optimisation methods has to be set on the basis of each individual case.