Działania specjalne na Śląsku Zaolziańskim i Rusi Zakarpackiej w 1938 roku : akcja "Łom". Cz. 2.

Działania specjalne podjęte na Śląsku Zaolziańskim i Rusi Zakarpackiej w 1938 roku pod kryptonimem „Łom” wskazują na aktywny udział Oddziału II Sztabu Głównego WP w polityce mocarstwowej prowadzonej przez ministra spraw zagranicznych Józefa Becka, Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego oraz prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Pod względem operacyjnym działania dywersyjne na Rusi Zakarpackiej były trudniejsze niż działania na Śląsku Zaolziańskim. Brały w nich udział oddziały ochotnicze i specjalne dwóch państw - Polski i Węgier, co wymagało właściwego skoordynowania akcji i współdziałania w jej trakcie. Działania te pozwoliły na zdobycie doświadczeniu w prowadzeniu działań nieregularnych. Wykazały, że podstawową ich zasadą jest unikanie walki z silniejszym przeciwnikiem, atakowanie go w miejscach, w których jest słaby, wykorzystanie poparcia własnej ludności oraz dobra znajomość terenu. Ważne okazało się wcześniejsze przygotowanie odpowiednich kadr, zdolnych do prowadzenie działań nieregularnych, nie każdy żołnierz armii regularnej bowiem ma predyspozycje do walki partyzanckiej. Tylko nowoczesna i dobrze wyszkolona armia potrafi przygotować i wyszkolić kadrę oraz żołnierzy do planowania działań nieregularnych.

---

Special Operation Łom conducted in the Zaolzie Silesia and Carpathian Ruthenia regions in 1938 indicate that Division 2 of the General Staff of the Polish Army was active in political activities run by Józef Beck, the Polish Minister for Foreign Affairs, Marshall Edward Rydz-Śmigły, General Inspector of the Armed Forces and the Polish President Ignacy Mościcki. Operationally, subversive activities in the Carpathian Ruthenia were much more difficult than those in the Zaolzie Silesia. Volunteer and special units of Poland and Hungary participated in the operations, and that required proper coordination and cooperation in the course of operations. The above mentioned activities provided experience in irregular activities conduct. They revealed that primary rules should be the avoidance of encounters with stronger enemies, attacking them when they are weak, while taking advantage of local people support and their knowledge of terrain.