Ograniczenia starych paradygmatów polityki makroekonomicznej. Czym je zastąpić lub jak korygować?

Artykuł ten traktuje o ograniczeniach starych paradygmatów polityki fiskalnej i makroekonomicznej i o tym, czym je zastąpić lub jak korygować. Część pierwsza omawia ograniczenia polityki fiskalnej i polityki makroekonomicznej w ogóle w kontekście współczesnej ekonomii głównego nurtu. Część druga zawiera analizę współzależności kryteriów polityki fiskalnej i odnośnych wielkości nominalnych oraz zwraca uwagę na niektóre problemy związane z przestrzeganiem tych kryteriów w warunkach malejącej dynamiki wzrostu gospodarczego. Część trzecia omawia zmianę stosunku do interwencjonizmu państwa w ramach ekonomii głównego nurtu wobec wyzwań, jakie stawia współczesna gospodarka. W części czwartej przedstawiono problem długu publicznego w warunkach stałego niepełnego wykorzystania czynników produkcji oraz błędne podejście zarówno ekonomii głównego nurtu, jak i nowoczesnej teorii monetarnej, do tej kwestii. Autor podejmuje tu też polemikę z niektórymi postulatami nowoczesnej teorii monetarnej oraz z koncepcją powszechnego dochodu podstawowego. W części ostatniej autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak należy skorygować dotychczasowy paradygmat polityki fiskalnej i makroekonomicznej.

The article deals with the limitations of the old paradigms of fiscal and macroeconomic policy and the way of replacing or correcting them. The first part discusses the limitations of fiscal and macroeconomic policy in general in the context of the contemporary mainstream economics. The second part includes an analysis of the interdependence of the criteria of fiscal policy and the respective nominal values and it indicates some problems involved in complying with them in the conditions of a decelerating economic growth. The third part discusses the changing attitude of mainstream economics to the state interventionism due to the new challenges faced by the contemporary economy. The fourth part presents the problem of public debt in the conditions of a permanent underutilization of production factors and the erroneous approach of both mainstream economics and modern monetary theory to this question. The author also undertakes a polemics with some postulates of the modern monetary theory, including the concept of a common basic income. In the last part, the author addresses the question how to correct the existing paradigm of fiscal and macroeconomic policy.