MISCELLANEA Model przebiegu procesu adaptacji po stwierdzeniu w czasie ciąży wady rozwojowej płodu (wg J. Lalor i C. Bigley). Propozycja dla polskiej medycyny perinatalnej

Diagnostyka prenatalna umożliwia wykrycie zaburzeń w rozwoju płodu na bardzo wczesnym etapie ciąży. Wydaje się, że wartą podkreślenia cechą charakterystyczną diagnostyki prenatalnej jest dysproporcja pomiędzy możliwościami diagnostycznymi a możliwościami terapeutycznymi. Niestety, diagnostyka prenatalna ma charakter profilaktyki wtórnej. Dostępne metody leczenia istniejącej już wady (terapia wewnątrzmaciczna płodu) są ograniczone. Jedną z procedur medycznych wdrażanych w przypadku istnienia u płodu ciężkiej, nieuleczalnej wady wrodzonej jest przedwczesne ukończenie ciąży (terminacja ciąży) (Peller i in. 2004; Palomaki i in. 1996). Lalor i Begle, (Lalor i in. 2008), na podstawie badań własnych, zaproponowały model procesu od momentu podjęcia decyzji o poddaniu się badaniu prenatalnemu do adaptacji po stwierdzeniu u płodu ciężkiej, nieuleczalnej wady wrodzonej. Proces obejmuje cztery fazy: podjęcie decyzji o poddaniu się badaniu prenatalnemu; szok (diagnozę); pojmowanie znaczenia diagnozy; adaptację. Niezależnie od rodzaju podjętej decyzji odnośnie losów ciąży sytuacja ta jest określana jako „wydarzenie, które zmieniło życie”. Podkreślane jest znaczenie relacji z udzielającymi świadczeń medycznych, w szczególności potrzeba akceptacji podjętej decyzji oraz kontynuowanie spotkań z jednym specjalistą. Każda z faz składa się z następujących po sobie wydarzeń – na ich przebieg ma wpływ nie tylko sama kobieta, ale także zajmujący się nią zespół – momenty kluczowe, takie jak reakcja na diagnozę czy podjęcie decyzji o losach ciąży oraz późniejszy proces adaptacji i nadawania znaczenia temu wydarzeniu w dużym stopniu są związane ze sposobem przekazania informacji o stanie płodu i przyszłych rokowaniach.