Prokrastynacja: dlaczego nadal wiemy za mało?

Celem niniejszego tekstu przeglądowego jest zwrócenie uwagi Czytelnika na dobór narzędzi używanych do badania prokrastynacji. Prokrastynację, czyli chroniczne odwlekanie realizacji przyjętych na siebie zobowiązań, bada się najczęściej za pomocą kwestionariuszy samoopisowych lub innych narzędzi mających formę zamkniętą. Nie zdarza się, aby osoba badana miała swobodę wypowiedzi na temat tego, dlaczego odkłada realizację zadań. Uzyskanie odpowiedzi na to pytanie mogłoby istotnie przyczynić się do poznania przyczyn, warunków chronicznego zwlekania, a także sposobów uzasadniania tego faktu. W naszej kulturze odraczanie ukończenia pracy łączy się z poważnymi konsekwencjami – osoby badane przyznają się do odczuwania głębokiego wstydu, do stanów lękowych, do wrażenia bezsilności i beznadziei. Deklarują, że mimo wysokiej motywacji, nadal powtarzają utarte, nieracjonalne wzorce zachowań. Biorąc pod uwagę zasięg zjawiska (do chronicznego zwlekania przyznaje się 75–90% studentów), problem dogłębnego poznania złożonych mechanizmów prokrastynacji wydaje się istotny. Tekst kończy się postulatem dotyczącym uzupełnienia dotychczas stosowanych metod o analizy jakościowe.