Narodziny statystyki publicznej w Polsce

Narodziny polskiej statystyki publicznej, utożsamiane z utworzeniem Głównego Urzędu Statystycznego 13 lipca 1918 r., mogły nastąpić dzięki ideom pracy u podstaw wielu uczonych, w tym statystyków, którzy byli wierni postanowieniom Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 Maja 1791 r. Na szczególne wyróżnienie zasługują tutaj statystycy krakowscy, którzy powołali do życia pierwsze Polskie Towarzystwo Statystyczne, oraz ich dzieło Statystyka Polski pod redakcją Adama Krzyżanowskiego i Kazimierza Kumanieckiego (Kraków 1915). W następnych dwóch latach zostały wydane dwie ważne prace naukowe: Geograficzno-Statystyczny Atlas Polski pod redakcją Eugeniusza Romera i Ignacego Weinfelda (Kraków 1916) oraz Rocznik Polski. Tablice statystyczne (Kraków 1917). Ale naukowcy z innych stron Polski również wnieśli wkład w proces tworzenia podwalin polskiej statystyki publicznej. Statystycy warszawscy opracowali trzy tomy Roczników Statystycznych Królestwa Polskiego pod redakcją Władysława Grabowskiego, natomiast w 1916 r. w Petersburgu wydany został Rocznik Statystyczny Królestwa Polskiego z uwzględnieniem innych ziem polskich. Rok 1915 pod redakcją Edwarda Strasburgera. W tym okresie również rozwinęła się twórczość polskich uczonych związanych z Uniwersytetem Lwowskim. Proces organizacji statystyki publicznej w Polsce po odzyskaniu niepodległości, już w ramach Głównego Urzędu Statystycznego, mógł rozwijać się w dynamicznym tempie dzięki pracy naukowej kilkudziesięciu statystyków polskich.