MUZYKA I MORALNOŚĆ: W stronę nowoczesnej kalokagatii

Etyczne zagadnienia muzyki należy podzielić na dwie warstwy. Warstwa zewnętrzna etykimuzycznej (1) dotyczyć będzie spraw interdyscyplinarnych, czyli związków między muzykąa innymi dziedzinami kultury i cywilizacji. W tej bogatej warstwie można znaleźć odpowiedźna pytanie o przesiąkanie treści etycznie negatywnych dzisiejszej rzeczywistości nateren muzyki; jednak ten kompleks zagadnień dotyczy w gruncie rzeczy typowych tendencjiszeroko pojętego życia społecznego, jest zatem dla czystej muzyki nieswoisty. Warstwa wewnętrznaetyki muzycznej (2) odnosić się natomiast będzie do tej muzyki, która nie ma kontaktuz pozamuzycznymi treściami, do muzyki autonomicznej. Wydaje się, że wzruszenie,które dzieła muzyczne wywołują u słuchaczy w stopniu przerastającym analogiczne zjawiskow wypadku innych sztuk, świadczy o obecności pierwiastków etycznych w samym jądrzemuzyki autonomicznej. Wola, siła praktyczna, której muzyka jest – według Schopenhauera– bezpośrednim przedstawieniem, mogłaby przyczynić się do rozważenia tego wciąż niezbadanegoproblemu. Niepowtarzalny status etyczny muzyki wielokrotnie skłaniał do zastanowieniasię nad nim wielu filozofów XX wieku, w tym T.W. Adorna, E. Blocha, E. Ciorana,N. Hartmanna, K.R. Poppera. Te liczne wypowiedzi trzeba odczytać jako nawoływanie dozwrotu w stronę ponownego platońskiego połączenia muzyki z pięknem, dobrem i prawdą.