Wybrane aspekty systemu opieki zastępczej w Niemczech

Działający w oparciu o ustawę SGB VIII (Socialgesetzbuch VIII Kinder- und Jugendhilfe) Urząd ds. Młodzieży został stworzony wyłącznie w celu pomocy rodzinom dotkniętym problemami. Z zasady pomoc ta ogranicza się do wspierania rodziców i opiekunów w opiece i edukacji dzieci i młodzieży, jednak w najdrastyczniejszych wypadkach może wymagać umieszczenia go w środowisku zastępczym. Federalny Urząd Statystyczny notuje systematyczny przyrost liczby nieletnich przebywających w różnych formach opieki poza rodziną. W roku 2016 było to już 174,8 tyś. osób (w 50% wypadków przyczyną odebrania praw rodzicielskich było nieradzenie sobie rodziców z problemami wychowawczym). Specyficzna dla niemieckiego modelu opieki zastępczej jest instytucja pomocy dla dzieci i młodzieży udzielanej za granicą, polegająca na umieszczaniu nieletnich w stacjonarnych formach opieki (Standprojekt), ich uczestnictwie w rejsach żaglowców (Schiffprojekte), czy tzw. projektach podróżniczych (Reiseprojekten). Zgodnie z przepisami niemieckimi dzieci obcokrajowców w wieku poniżej 18 lat są uważane za osoby niepełnoletnie a w konsekwencji, jeżeli podróżują lub pozostają bez opieki są uważane za małoletnich bez opieki i umieszczane pod opieką odpowiedniego Urzędu ds. Młodzieży.