Osika w ludowym językowym obrazie świata

Celem artykułu jest odtworzenie (utrwalonego w języku i kulturze) obrazu drzewa, które w tradycji ludowej jest niezwykle silnie obciążone ładunkiem „niesamowitości”, mianowicie – osiki. Obraz osiki utrwalony w języku i kulturze ludowej jest konsekwencją pewnego nadrzędnego przyporządkowania tego drzewa do drzew złych (jedyne drzewo, które się trzęsie), powiązanych z diabłem, istotami o medialnej naturze i wszelkimi szkodliwymi mocami (magią). Podporządkowanie takie zostało utrwalone (częściowo) w nazwach tego drzewa zróżnicowanych terytorialnie. Układ kategorii i ich wypełnienie określoną treścią świadczy o tym, że obraz osiki jest rezultatem swoiście interpretowanych zjawisk otaczającego świata i oddaje punkt widzenia człowieka stykającego się z przyrodą i zastanawiającego się nad wszystkim, co w przyrodzie nieoczekiwane, tajemnicze i nie do końca objaśnione.

The aim of the article is to recreate the image of the tree (rooted in language and culture), which has a strong charge of 'incredibility' in the folk tradition, namely, the image of the aspen. The view of the aspen perpetuated in folk language and culture is the consequence of a certain superordinate assignment of this tree to the category of evil trees (the only tree that trembles), related to the devil, creatures of a mediatory nature, and all kinds of evil forces (magic). Such a perception has been (partly) perpetuated in the diverse names of this tree that depend on the region a given name can be found. The arrangement of the categories and their particular content shows that the view of the aspen is the result of the phenomena of the outside world that are interpreted in a peculiar way, and also reflects the vantage point of a human being that comes in contact with nature and wonders about everything in nature that is unexpectable, mysterious, and not full explained.