Twarze i maski. O prawdzie (w) poezji (na przykładzie twórczości Jana Czykwina)

W artykule podjęto rozważania nad zagadnieniem prawdy w twórczości poetyckiej Jana Czykwina. Przyjęta perspektywa badawcza w sposób oczywisty nawiązuje do koncepcji filozoficznej Józefa Tischnera, zaprezentowanej w dziele Filozofia dramatu. Zaczerpnięte z fenomenologii, egzystencjalizmu, hermeneutyki i dialogiki inspiracje filozoficzne Tischnera, jakże są istotne dla zrozumienia fenomenu ludzkiej osoby. Antropologia filozoficzna, zaproponowana w tej książce, zakłada, że człowiek jest istotą dramatyczną, której dramat toczy się w przestrzeni dobra i zła. Bohater wierszy Czykwina to człowiek dążący do rozszyfrowania tajemnicy życia, odnalezienia duchowego pierwiastka ukrytego w materii i będącego przyczyną wszystkiego, co jest dostrzegalne zmysłami. Próbuje dotrzeć do tajemnicy transgresji, uchwycić czas przechodzenia od życia do śmierci.

В статье поднимается проблема истины в поэтическом творчестве Яна Чиквина. Общепринятая исследовательская перспектива ссылается на философскую концепцию Юзефа Тишнера, представленную в его работе Философия драмы. Почерпнутые из феноменологии, экзистенциализма, герменевтики и диалогики философские открытия Тишнера также существенны для понимания феномена человеческой личности. Философская антропология, представленная в его книге, основывается на мысли, что человек является драматическим существом, чья драма происходит в пространстве добра и зла. Герой поэзии Яна Чиквина – это человек, стремящийся понять тайну жизни, найти скрытый в материи духовный элемент, являющийся причиной всего, что постигаемо чувствами. Он пытается добраться до тайны существования, уловить время перехода от жизни к смерти.

In the article, the problem of truth in poetic works of Jan Czykwin has been taken into consideration. The adopted research perspective refers self-evidently to philosophical concept of Jozef Tischner presented in work titled The Philosophy of Drama. Philosophical inspirations taken from phenomenology, existentialism, hermeneutics and dialogues are crucial to understanding the phenomenon of man. Philosophical anthropology suggested in this book assumes that man is a dramatic being, whose tragedy takes place in space of good and evil. The character of Jan Czykwin’s poems is a man seeking to decode the mystery of life, to find spiritual firstfruits hidden in matter and being a cause of everything that is discernible by the senses. He is trying to reach to the mystery of transgression, to observe the time of the transition from life to death.