Kontrola post-legislacyjna w Westminsterze

Model procesu legislacyjnego przyjętego w Wielkiej Brytanii często bywa stawiany za wzór dla innych legislatyw. Na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat ulegał on głębokim zmianom. Za ważniejsze zmiany w zakresie postępowania legislacyjnego można uznać wprowadzenie kontroli przed-legislacyjnej (pre-legislative scrutiny) i kontroli post-legislacyjnej (post-legislative scrutiny). Kontrola post-legislacyjna w Westminsterze stanowi rodzaj parlamentarnej kontroli nad działalnością rządu. Organem parlamentarnym, któremu powierzono przeprowadzenia kontroli post-legislacyjnej są komisje specjalne, które co do zasady nie są angażowane w postępowanie legislacyjne. Kontrola post-legislacyjna nie jest przy tym procedurą mającą zastosowanie do każdej ustawy uchwalanej przez parlament (wręcz przeciwnie, podlegają jej nieliczne akty prawne), a kryteria wyboru aktów normatywnych podlegających kontroli post-legislacyjnej nie zostały zdefiniowane. W konsekwencji zarówno decyzje rządu w zakresie wyboru aktów, odnośnie do funkcjonowania których faktycznie zostanie przygotowane sprawozdanie, jak i wybór ustaw podlegających pełnej kontroli post-legislacyjnej w parlamencie podejmowany jest w sposób uznaniowy i nie wymaga uzasadnienia. Można przy tym postawić tezę, że – jak wcześniej przewidywano – komisje specjalne nie mają możliwości poddania kontroli każdej uchwalonej ustawy publicznej, a skupiają się jedynie na tych, które mają szczególne znaczenie dla funkcjonowania społeczeństwa i demokracji.

The model of the legislative process adopted in Great Britain is often set as a model for other legislations. The model of British legislative procedure has undergone profound changes over the past twenty years. The introduction of pre-legislative scrutiny and post-legislative scrutiny may be considered the most important changes in the field of legislative proceedings. Post-legislative scrutiny in Westminster is a kind of parliamentary control over government activities. The parliamentary body entrusted with the post-legislative scrutiny is the special committees, which, as a rule, were not involved in the legislative procedure. Post-legislative scrutiny is not a procedure applicable to every act passed by parliament (on the contrary, only a few legal acts are subject to it), and the criteria for the selection of normative acts subject to post-legislative control are not defined. As a consequence, both government decisions regarding the selection of acts, regarding the functioning of which the report will actually be prepared, and the choice of laws subject to full post-legislative control in the parliament are taken in a discretionary manner and do not require justification. At the same time, it is possible to put forward the thesis that – as previously anticipated – the special commissions have no possibility of reviewing every public law that has been passed, and focus only on those that are particularly important for the functioning of society and democracy.