Pojęcia, wiedza, mózg. Podmiotowe ujęcie pojęć jako strukturalnych składników wiedzy

Praca nauczyciela powinna być skoncentrowana wokół stwarzania warunków do uczenia się i kształtowania umiejętności jego uczniów. Utopią jest twierdzenie, że wiedzę można komuś przekazać. Wiedza każdego człowieka, to indywidualny dorobek wymagający aktywności, podjęcia przez uczącego się wysiłku poznawczego. W przypadku nauk przyrodniczych, wiedza uczniowska budowana jest w oparciu o pojęcia zdefiniowane w ramach dyscypliny naukowej – ta konstrukcja umożliwia wychwycenie i porządkowanie nowo napływających informacji. Zdrowy mózg nie zapamiętuje wszystkiego, rozróżnia elementy istotne od nieistotnych, porządkuje bodźce i decyduje o adekwatnej na nie reakcji. Uczenie się nie powinno być zatem biernym przyswajaniem nowych treści, ale aktywnym rozbiorem tych treści pod względem znaczeniowym, albowiem język jest narzędziem myślenia. W literaturze dydaktycznej znajdziemy wiele wskazań dotyczących prawidłowego budowania pojęć. W artykule przedstawiono związek między pracą mózgu, procesami budowania wiedzy a nabywaniem pojęć przyrodniczych.

It seems, that teachers’ work should be concentrated around creating an environment for learning and skills of its students. Teachers doesn’t transmit knowledge – it’s utopian belief that knowledge may be given to someone. In the case of natural sciences students’ knowledge is constructed based on the terms defined in the discipline – this design allows the capture and organize new incoming information. A healthy brain doesn’t remember everything but distinguishes relevant from irrelevant items, organizes stimuli and decide on an adequate response to them. Learning shouldn’t be a passive assimilation of new content, but the active partition of the content in terms of meaning, because language is a tool of thinking. The article includes an attempt to represent the relationship between the work of the brain, processes, knowledge building and acquisition of natural concepts.