The Leibnizian Doctrine of vinculum substantiale and the Problem of Composite Substances

This paper is devoted to the late Leibnizian doctrine of vinculum substantiale. In the first sec­tion I sketch the old problem of possibility of composite substances. This possibility is refuted on the ground of Monadism (presented in section two). However Leibniz’s correspondence with Des Bosses contains new thoughts concerning composite substances. A vinculum enters the stage as a real unifier, transforming aggregates of monads into genuine substances (section three). In the last section I give a systematic interpretation of a vinculum. I start with the thesis that every composed thing, which is not a pure plurality of objects, must have two structures: the whole–parts structure and the subject–properties structure. In the case of substances the latter is ontologically prior over the former. A vinculum is a subject-of-properties (accidents) determining such a way of composition which makes a compound entity a true sub­stance. Since Leibniz still thought a vinculum unifies independent (existentially and with regard to activity) substances he was inclined to separate a vinculum from the integrated monads and fi­nally conceived it as an additional relatively independent monad-like substance.

Artykuł poświęcony jest późnej Leibnizjańskiej koncepcji vinculum substantiale. W para­gra­fie 1 zarysowuję stary problem możliwości substancji złożonych. Jest ona odrzucona na gruncie Mona­dyzmu, któremu poświęcam paragraf 2. Niemniej w korespondencji Leibniza z Des Bos­se­sem pojawiają się nowe myśli dotyczące substancji złożonych. Na scenę wchodzi vinculum sub­stan­tiale, czyli realna zasada jedności, przetwarzająca agregaty monad w prawdziwe substancje (para­­graf 3). W ostatniej części dostarczam systematycznej interpretacji vinculum. Zaczynam od tezy, że każda rzeczy złożona, która nie jest czystą mnogością przedmiotów, musi mieć dwie struktury: strukturę całość–części i strukturę podmiot–własności. W przypadku sub­stancji ta druga jest ontycznie nadrzędna nad pierwszą. Vinculum jest podmiotem-własności (przypadłości), wyznaczającym taki sposób kompozycji, który czyni złożoną rzecz substancją. Ponieważ Leibniz ciągle uważał, że vinculum jednoczy niezależne (egzystencjalnie i co do dzia­łania) substancje, był skłonny oddzielać vinculum od zjednoczonych monad i ostatecznie pojął vinculum jako dodatkową, względnie niezależną substancję.