Co można wiedzieć o człowieku? Analiza pojęcia wiedzy przydatna dla antropologii filozoficznej

W prezentowanym artykule staram się odpowiedzieć na pytanie, czy antropologia filozoficzna dostarcza wiedzy o człowieku. Zaczynam od definicji wiedzy, a następnie przedstawiam antropologię filozoficzną na tle innych typów antropologii. Przedstawiwszy na czym polega jej swoistość wykazuję, iż osiągnięcie wiedzy nie może być jej celem. Wiedza bowiem stawia wymagania, których nie jest w stanie spełnić antropologia filozoficzna nie zredukowana. Redukcja zaś pozbawia ją owej swoistości. Brak dążenia do wiedzy nie jest jednak żadną ułomnością. Celem artykułu jest zbudowanie płaszczyzny rozważań dla różnorodnych podejść do człowieka – ma to się dokonać po przyjęciu przez różne strony, iż jest tak, że człowieka nie da się zredukować do tego, co można o nim wiedzieć; aby zaś coś wiedzieć, trzeba stosować szczególne, wskazane metody i tylko te, tzn. nie jest tak, że cokolwiek i jakkolwiek o człowieku powiemy, to możemy wnosić, iż posiadamy o nim wiedzę.

In the article I consider whether philosophical anthropology offers knowledge about man. I begin with a definition of knowledge, then I present philosophical anthropology against the background of other kinds of anthropology. Having explained what is proper to it, I show that its goal cannot be the attainment of knowledge. Knowledge has requirements that an unreduced philosophical anthropology cannot fulfill; reduction deprives it of what is proper to it. However, the fact that it does not produce knowledge is not a defect. The goal of my article is to create a common arena for considering various different approaches to man; this requires that the various parties admit that man cannot be reduced to what can be known about him. In order to know something, it is necessary to use carefully selected methods; it is not the case that merely saying something about man implies the possession of knowledge about him.