Конфессиональная политика виленских генералов-губернаторов в 1860–1870-х годах

После краха Январского восстания в Литве и Беларуси произошел коренной перелом в религиозной политике российских властей. Важную роль в создании этой новой политики сыграли вильнюсские генерал-губернаторы. Поскольку католическая церковь и духовенство считались наиболее значительными бастионами польской и латинской культуры, репрессивная религиозная политика была наложена на католическое население. Репрессии и ограничения в отношении католической церкви приняли форму ликвидации Минской епархии, закрытия католических церквей и монастырей, а также наложения многочисленных запретов и ограничений на религиозную практику. В результате новой политики произошло резкое сокращение населения католиков, а также сокращение числа духовенства, а также социальная и экономическая деградация церкви. Противоположные цели и задачи были поставлены перед Православной Церковью. Российские власти поддерживали создание новых приходов, строительство церквей, создание монастырей, расширение владения и жалованья священников. Программа возвращения Литвы и Беларуси к их русским корням интенсивно продвигалась в 60-е и 70-е гг. XIX века. Она предполагала, что православная вера будет главной основой для построения новой национальной, культурной и политической идентичности. Самой большой жертвой этой программы стало польское население, польско-латинская культура и католическая церковь.

After the collapse of the January Uprising in Lithuania and Belarus, a fundamental change in the religious policy of the Russian authorities occured. The Vilnius generals-governors played an important role in creation of that new policy. Since the Catholic Church and clergy have been considered the most significant bastions of Polish and Latin culture, the repressive religious policy was imposed on the Catholic population. The repressions and restrictions against the Catholic Church took the shapes of liquidation of the Diocese of Minsk, closure of Catholic churches and monasteries, and the imposition of numerous prohibitions and restrictions on religious practices. As the result of the new policy a drastic decline in the population of the Catholics occurred, so as a reduction in the number of the clergy, and the social and economic degradation of the Church. The opposite goals and tasks were set towards the Orthodox Church. The Russian authorities supported the creation of new parishes, building of churches, creation of monasteries, expansion of the state of possession and the salary of priests. The programme of returning Lithuania and Belarus to their Russian roots, pushed intensively in the 60s. and 70s. of the 19th century, assumed that the Orthodox faith would be the main basis for building a new national, cultural and political identity. The biggest victim of that programme was the Polish population, the Polish-Latin culture and the Catholic Church.

Po upadku Powstania styczniowego na Litwie i Białorusi nastąpiła zasadnicza zmiana w polityce religijnej władz rosyjskich. W tworzeniu nowej polityki ważną rolę odegrali wileńscy generał-gubernatorzy. Kościół i duchowieństwo katolickie uznano za najważniejsze bastiony kultury polskiej i łacińskiej, dlatego wobec ludności katolickiej narzucono represyjną politykę religijną. Represje i restrykcje wobec Kościoła Katolickiego przybrały postać likwidacji diecezji mińskiej, likwidacji kościołów i klasztorów katolickich oraz nałożenia licznych zakazów i ograniczeń praktyk religijnych. W wyniku nowej polityki nastąpił drastyczny spadek liczby katolików, a także zmniejszenie liczebności duchowieństwa oraz degradacja społeczna i ekonomiczna Kościoła. Przeciwne cele i zadania postawiono Cerkwi Prawosławnej. Władze rosyjskie wspierały tworzenie nowych parafii, budowę kościołów, zakładanie klasztorów, rozszerzenie stanu posiadania i uposażenia księży. W latach 60-ch i 70-ch XIX wieku intensywnie forsowany był program powrotu Litwy i Białorusi do ich rosyjskich korzeni, który zakładał, że wiara prawosławna będzie główną podstawą budowania nowej tożsamości narodowej, kulturowej i politycznej. Największą ofiarą tego programu była ludność polska, kultura polsko-łacińska i Kościół Katolicki.