Słowiańszczyzna Połabska jako zapoznana motywacja niektórych urbanonimów w Poznaniu

Celem artykułu jest korekta błędnych etymologii nazw niektórych ulic Poznania oraz wyjaśnienie motywacji kilku kolejnych, dotąd niejasnych. Wszystkie omawiane nazwy ulic zostały im nadane po wojnie. Razem tworzą one skupisko tematyczne, które można by określić jako „Słowiańszczyzna Połabska” – są to głównie hodonimy odmiejscowe, utworzone od przyjętych w polskiej nauce jeszcze przed wojną słowiańskich (poświadczonych bądź rekonstruowanych) nazw miejscowości i rzek w Niemczech. Tematycznie korespondują one z inną, znacznie mniej enigmatyczną grupą nazw ulic, również reprezentowaną w Poznaniu – hodonimami od nazw plemion słowiańskich, w większości również połabskich (np. Dalemińska, Milczańska, Wenedów). Wybór przez władze tej tematyki był celowy: celem było potwierdzenie odwiecznej słowiańskości wschodnich obszarów pokonanych w wojnie Niemiec, a pośrednio – propagandowe podkreślenie praw Polski do tzw. Ziem Odzyskanych.

The aim of the article is to correct the erroneous etymologies of the names of certain streets in Poznań and to explain the motivation behind several more, hitherto unclear ones. All the discussed street names were bestowed after the war. Together, they form a thematic cluster, which could be described as “Polabian Slavs” – these are mainly hodonyms motivated by toponyms, derived from Slavonic (attested or reconstructed) names of towns and rivers in Germany, accepted in Polish scholarly discourse long before the war. Thematically, they correspond with another, a much less enigmatic group of street names, also represented in Poznań – the hodonyms created from the names of Slavic tribes, mostly Polabian ones (e.g. Dalemińska, Milczańska, Wenedów). Choosing this subject by the authorities was deliberate: the objective was to confirm the age-old Slavic character of the eastern areas of Germany, a country defeated in the war, and indirectly – to emphasize for propaganda purposes the Polish rights to the so-called Recovered Territories.