Artistic Experiment as a Cognitive Strategy of the Contemporary Novel: A Case Study of Onde estas? by Sebastian Bukaczewski

There are many ways in which the term experiment may be used with reference to art and, in particular, the novel. Most commonly the term is used for innovative techniques employed in artefacts. But artistic experiment may also consist in (1) the reader using artefacts to evoke her aesthetic response and enhance thereby her introspective potential, (2) the author (and the reader) exploring in the mode of fiction how real people might behave in certain situations, (3) the reader testing upon herself a hypothesis inscribed in the novel’s design. In this paper, the theoretical considerations are illustrated with an in-depth study of Bukaczewski’s Onde estas? as well as a brief discussion of other contemporary novels.

Termin eksperyment jest używany w odniesieniu do sztuki, w tym do powieści, na wiele sposobów. Najczęściej wtedy, gdy dzieło wprowadza nowatorskie techniki. Artystyczny eksperyment może jednak polegać także na tym, że (1) czytelnik korzysta z dzieła, by wywołać u siebie estetyczne przeżycie i tak poszerzyć możliwości introspekcji, (2) autor i czytelnik przy pomocy konwencji fikcji badają, jak realni ludzie mogliby się zachować w pewnych sytuacjach, (3) czytelnik sprawdza na sobie hipotezę wpisaną w strukturę utworu. Powyższe teoretyczne rozważania są zilustrowane szczegółowym studium powieści Bukaczewskiego Onde estas? i krótszym omówieniem innych współczesnych powieści.