Poczucie sensu życia a samoocena osób z niepełnosprawnością ruchową – doniesienie wstępne

Celem badania była weryfikacja poziomu poczucia sensu życia i samooceny u osób z niepełnosprawnością ruchową; ocena zależności między wymienionymi zmiennymi; sprawdzenie, czy i w jakim stopniu wybrane zmienne demograficzne (płeć, miejsce zamieszkania, wiek, przyczyna i okres nabycia niepełnosprawności), różnicują poziom sensu życia i samooceny w grupie badanych osób. W tym calu wykorzystano Test Sensu Życia (Purpose in Life Test, PIL), opracowany przez J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka oraz Skalę Samooceny (Self-Esteem Scale, SES) M. Rosenberga. Wynik globalny poczucia sensu życia i samooceny u osób z niepełnosprawnością ruchową są zbliżone do rezultatów uznanych za normę wśród osób pełnosprawnych. Wraz ze wzrostem samooceny wśród badanych rosną również: cel, sens i afirmacja życia, ocena siebie, ocena własnego życia, wolność i odpowiedzialność oraz ogólne poczucie sensu życia. Kobiety nie różnią się od mężczyzn pod względem poczucia sensu życia i poziomu samooceny. Osoby mieszkające w miastach mają wyższy poziom poczucia sensu życia niż w mniejszych miejscowościach. Osoby z niepełnosprawnością z powodu choroby wykazują wyższy wynikiem w zakresie stosunku do śmierci i samobójstwa niż osoby z niepełnosprawnością z powodu wady wrodzonej. Okres nabycia niepełnosprawności nie ma związku ani z poczuciem sensu życia, ani z samooceną. Wyższy poziom samooceny charakteryzuje badanych aktywnych niż osoby nieaktywne. W celach prewencyjnych i terapeutycznych, istotne dla harmonijnego życia w kontekście niepełnosprawności ruchowej jest rozwijanie osobistych zasobów człowieka, zwłaszcza poczucia sensu życia i własnej wartości.

The purpose of this research was to look at how people with physical disability describe the meaning of life and their self-esteem. We also evaluated the relationship between above-mentioned concepts; verified whether and to what extent selected demographic variables (gender, place of residence, cause and duration of disability) influenced the meaning of life and self-esteem in the group of disabled participants. To achieve these goals the Purpose in Life Test, PIL, developed by J.C. Crumbaugh and L.T. Maholick, and the Self-Esteem Scale (SES) by M. Rosenberg were used. The global perception of the meaning of life and self-esteem in physically disabled was similar to the normalized results for healthy people. With an increase of self-esteem among the respondents, the following criteria were also higher: purpose, meaning and affirmation of life, self-evaluation, life assessment, freedom and responsibility, and a general feeling of the meaning in life. Women did not differ from men in terms of the meaning of life and the level of self-esteem. People living in cities had a higher scorings on the meaning of life than those living in small towns. People with acquired physical disabilities had higher scorings in their attitude to death and suicide than those with congenital disability. The time of disability acquisition had connection neither with the meaning of life nor self-esteem. A higher level of self-assessment characterized more active than inactive persons. For preventive and therapeutic purposes, it is important to build up individual’s personal resources, especially the meaning of life and self-esteem, for a harmonious life in the context of physical disability.