Administracyjnoprawny obowiązek szczepienia dzieci a zgoda przedstawiciela ustawowego na badania kwalifikacyjne

The article focuses on the analysis of the parent situation (or statutory representatives) who are under legal requirement to subject their children to preventive vaccination. The main deliberations focus on answering the question of how the parents’ (or statutory representatives’) position should be treated if they, relying on the principle of autonomy and their parental rights, and pointing to their duty to exercise care of a minor and to represent a minor child, fail to take any action intended to implement the obligation imposed by law. Parents refer to the principle of child’s welfare and argue that vaccination constitutes an essential threat to the values they recognise, such as autonomy, freedom to make decisions regarding the actual situation and legal position of a child, or the child’s welfare. The issue of parents’ autonomy and implementation of child’s welfare is raised. Parents often bring up an argument of the harmful effects of vaccination and claim that by refusing to agree to vaccination they exercise the principle of child’s welfare. The legal character of the refusal to consent to child vaccination is also analysed. Here, deliberations are set in the context of imprecisely formulated statutory provisions and their mutual relations, especially in the context of the meeting of acts from two branches of law: administrative and civil, and within the latter family law in particular. An attempt has been made to explain doubts whether despite the mandatory requirement and resulting from it obligation threatened with an administrative fine statutory representatives still have a right to express or not consent for vaccination of their children or to decide about at any stage of the procedure.

Tekst obejmuje analizę sytuacji rodziców (przedstawicieli ustawowych), którzy mają prawny obowiązek poddania dziecka szczepieniom ochronnym. Główny nurt rozważań sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, jak traktować stanowisko rodziców (przedstawicieli ustawowych), którzy powołując się na zasadę autonomii i uprawnienie wynikające z władzy rodzicielskiej, w szczególności obowiązek pieczy nad osobą małoletniego i jego reprezentację, nie podejmują działań zmierzających do realizacji obowiązku nałożonego przez prawo. Rodzice powołują się w tym zakresie na zasadę dobra dziecka, argumentując, że dokonanie szczepienia istotnie godzi w uznane przez nich wartości, takie jak autonomia, wolność podejmowania decyzji odnośnie do sytuacji faktycznej i prawnej dziecka czy wreszcie jego dobro. Autorka zwraca uwagę na problem autonomii przedstawicieli ustawowych oraz na realizację zasady dobra dziecka. Rodzice często przywołują argument, że szczepionka jest szkodliwa dla dziecka i że „niewyrażenie” przez nich zgody na przeprowadzenie szczepienia jest realizacją zasady dobra dziecka. Przedmiotem analiz jest także ocena charakteru prawnego odmowy poddania szczepieniu dziecka ze strony przedstawiciela ustawowego. Autorka podejmuje rozważania w kontekście nieprecyzyjnych postanowień ustawowych i ich wzajemnej relacji. Ma to znaczenie zwłaszcza w kontekście styku aktów prawnych z dwóch różnych gałęzi prawa: prawa administracyjnego i prawa cywilnego, w szczególności zaś prawa rodzinnego. W artykule podjęta zostaje próba wyjaśnienia wątpliwości sprowadzającej się do tego, czy mimo nałożenia na jednostki obowiązku, którego wykonanie zostało zagrożone karą administracyjną, przedstawicielom ustawowym przysługuje, na zasadach ogólnych, uprawnienie do wyrażenia zgody na szczepienie ich dzieci bądź do decydowania na którymś z etapów tej procedury.

I. Artykuły

I. Papers