Koordynacja leksykalno-semantyczna w historii języka polskiego – wstępne badania korpusowe

Artykuł przedstawia wyniki wstępnej analizy korpusowej poświęconej koordynacji leksykalno-semantycznej, czyli takim konstrukcjom, które zawierają szeregi współrzędne złożone z różnych funkcji gramatycznych, np. kto i gdzie, nikt i nikomu, wszyscy i zawsze. Autor przeanalizował korpusy obejmujące najdawniejsze zabytki języka polskiego (do 1500 r.), a także teksty z lat 1601–1772 oraz 1830–1918. Na podstawie danych z tych korpusów pokazano, że koordynacja leksykalno-semantyczna jest zjawiskiem obecnym w polszczyźnie od co najmniej XVII wieku. Pojedyncze przykłady takich konstrukcji można znaleźć już w tekstach sprzed 1500 roku, lecz ich analizę utrudnia m.in. konieczność ustalenia, czy dany składnik nie jest glosą i rzeczywiście należy do struktury zdania, a także zależność od tekstu łacińskiego.

The article presents the results of a preliminary corpus analysis of lexico-semantic coordination, that is, constructions consisting of coordinated phrases bearing different grammatical functions, e.g.: kto i gdzie, nikt i nikomu, wszyscy i zawsze. The author analyzed corpora containing the oldest Polish texts (before 1500), texts from 1601–1772 and texts from 1830–1918. Based on the data from those corpora, it was shown that lexico-semantic coordination has been present in Polish since at least the 17th century. Individual examples of such constructions may be even found in the texts from before 1500. However, their analysis is hindered by various problems, including assessing whether a coordinated phrase belongs to the structure of the sentence, as well as depending on the original Latin texts.