Miejsce Miłosza. Dzieje recepcji na łamach „Preuves”

W artykule przedstawiono dzieje recepcji twórczości Czesława Miłosza na łamach paryskiego miesięcznika „Preuves”, pierwszego, wzorcowego czasopisma wydawanego przez Kongres Wolności Kultury. Był to jeden z nielicznych periodyków, w których Miłosz – uciekinier zza żelaznej kurtyny – mógł drukować. 15-letnia publicystyczna obecność autora Zniewolonego umysłu na łamach miesięcznika wywoływała reakcje intelektualistów (François Bondy’ego, Ignazia Silonego, André Prudhommeaux i Konstantego A. Jeleńskiego) sympatyzujących z Kongresem. Badaczka omówiła francuskojęzyczne recenzje, artykuły krytyczne i eseistykę zogniskowaną wokół twórczości polskiego poety. Liczne przywoływane komentarze dotyczą zarówno postawy Miłosza, jak i jego pism, zwłaszcza eseistycznych. W przeważającej większości komentarze te mają charakter aprobatywny. W przytaczanych artykułach dostrzec można dominujący model lektury gestu i dzieła poety; ich autorzy konsekwentnie wpisywali twórczość Miłosza w nurt pisarstwa politycznego.

The article presents the history of Czesław Miłosz’s output reception placed in the columns of the monthly “Preuves”—the first exemplary journal published by Kongres Wolności Kultury (Congress for Cultural Freedom). It was one of the few periodicals in which Miłosz, a fugitive from beyond the Iron Curtain, was allowed to publish. His 15 year journalistic presence in the monthly triggered reactions of intellectuals (François Bondy, Ignazio Silone, André Prudhommeaux, and Konstanty A. Jeleński) who sympathised with this Congress. The researcher discusses the French reviews, critical papers, and essay writings focused on Miłosz. Plentiful commentaries refer both to the poet’s stance and his writings, especially the essayistic ones. The commentaries in question in most cases are of approving character. Among the quoted papers one discerns a dominating model of the poet’s gesture and work: their authors consistently placed Miłosz’s production into the trend of political writing.