Udział regionów w tworzeniu polskiej terminologii medycznej drugiej połowy XIX wieku

Artykuł pokazuje udział naukowców (głównie lekarzy) z Krakowa, Warszawy, Lwowa i Poznania w pracach nad polską terminologią medyczną drugiej poł. XIX w., odzwierciedlony w Słowniku terminologii lekarskiej polskiej (Kraków 1881). Analiza życiorysów autorów słownika i ich 32 pomocników pokazuje, że chociaż większość z nich związana była z Krakowem (studia i/lub praca), to wielu studiowało za granicą, a część związana była także z Warszawą i/lub Lwowem. Różnorodne przygotowanie terminologiczne twórców zadecydowało o niewielkich różnicach geograficznych widocznych w materiale słownika (674 przykłady). Większość (668) przykładów to szeregi synonimiczne z terminami opatrzonymi głównie kwalifikatorem warsz. Zasadniczo kwalifikatory pojawiają się przy terminach chemicznych (620), co odzwierciedla etap sporów między szkołą krakowską, warszawską i lwowską. Przykładów z innych działów ówczesnej medycyny (anatomii, fizjologii, leczenia, weterynarii) jest niewiele.

The article presents the participation of scientists (mainly medical doctors) from Kraków, Warsaw, Lviv and Poznań in the work on Polish medical terminology in the second half of the 19th century, which was reflected in Słownik terminologii lekarskiej polskiej (Dictionary of Polish Medical Terminology, Kraków 1881). An analysis of the careers of the authors of the dictionary and their 32 assistants shows that although most of them were connected with Kraków (studies and/or work), many of them studied abroad and some of them were also connected with Warsaw and/or Lviv. The diverse terminological background of the authors resulted in slight geographical differences that are noticeable in the dictionary material (674 examples). The majority of the examples (668) are synonymous series with terms mainly marked with the label warsz. In principle labels appear with chemical terms (620), which reflects the stage of disputes between the Kraków, Warsaw and Lviv schools. There are rare examples from other medical fields of the time (anatomy, physiology, medical treatment, veterinary medicine).