TRADYCYJNA ARCHITEKTURA GLINIANA JAKO NARZĘDZIE MITYGACJI ZMIAN KLIMATYCZNYCH. STUDIUM PRZYPADKU NA PODSTAWIE HISTORYCZNEJ ZABUDOWY ZAGRODOWEJ Z POŁOWY XIX W.

Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia architektury „low-tech” jako skutecznego narzędzia do regulacji gospodarki emisjami gazów cieplarnianych w przestrzeni zurbanizowanej. W przypadku coraz wyraźniej widocznego kryzysu klimatycznego wydaje się to być rozwiązaniem nie tyle nowatorskim, ale przede wszystkim pożądanym, gdyż przedstawione w Porozumieniu Paryskim scenariusze klimatyczne nie są w sposób wystarczający realizowane. Przy precyzyjnym stosowaniu architektury „low-tech”, wrażliwym na kwestie poszanowania dziedzictwa kulturowego oraz aspekty piękna w przestrzeni zurbanizowanej, może być ona skutecznym narzędziem, a nie tylko elementem negatywnie kojarzonej presji antropogenicznej na środowisko naturalne. Opisane w ramach studium przypadku działania z zakresu remontu i przebudowy historycznej, dziewiętnastowiecznej zabudowy mieszkaniowej pokazują zdaniem autora, że możliwe jest zachowanie dziedzictwa kulturowego, czy nawet odtworzenie jego zapomnianego fragmentu, przy jednoczesnym niskim reżimie śladu węglowego inwestycji w całym cyklu jej życia. Takie podejście do zachowania historycznej substancji architektonicznej miast i wsi pozwoli na zastosowanie rewitalizacji jako jednego z instrumentów do (samo)regulacji klimatu .

This article is an attempt to present "low-tech" architecture as an effective tool for regulating the management of greenhouse gas emissions in urbanized space. In the case of an increasingly visible climate crisis, this seems to be a solution not only innovative, but above all needed, as the climate scenarios presented in the Paris Agreement are not sufficiently implemented. With its precise application, sensitive to the issues of respect for cultural heritage and aspects of beauty in an urbanized space, this architecture can be an effective tool, not only an element of the negatively associated anthropogenic pressure on the natural environment. In the author's opinion, the activities in the field of renovation and reconstruction of the historic nineteenth-century housing described in the case study show, that it is possible to preserve the cultural heritage, or even restore its forgotten fragment, with a simultaneous low carbon footprint regime throughout its life cycle. Such an approach to preserving the historical architectural substance of cities and villages will allow the use of revitalization as one of the instruments for (self) regulation of the climate.