‚Depression‘ im Lichte der konzeptuellen Metaphern im Deutschen. Eine Untersuchung am Beispiel verbaler Kollokationen

Krankheiten und sie begleitende psychische und physische Zustände sind oft schwer in Worte zu fassen. Aus diesem Grunde werden bei der Versprachlichung und Beschreibung von Krankheitszuständen oftmals metaphorische Ausdrücke gebraucht. Von dieser Annahme ausgehend wird angestrebt, am Beispiel der Depression zu zeigen, wie Geisteskrankheiten konzeptualisiert werden können. Der Untersuchung liegt die Theorie Konzeptueller Metaphern zugrunde. Es wurden vier grundlegende konzeptuelle Metaphern, die in Bezug auf Depression ihre Verwendung finden, herausgestellt und besprochen. Die Basis hierfür stellen die dem DWDS-Korpus mithilfe des Tools Wortprofil entnommenen verbalen Kollokationen dar.

Illness and the accompanying psychological and physical states are often hard to verbalize. For this reason and in order to appropriately describe a given state of illness one has to resort to metaphorical expressions. Based on this assumption we aim using depression as an example and deploying the Conceptual Metaphor Theory to show how psychological diseases can be conceptualised. Four main conceptual metaphors pertaining to depression have been singled out and discussed. The basis for the investigation constitute verbal collocations which have been extracted from the DWDS corpus and analysed using the Wortprofil tool.

Choroby i towarzyszące im stany psychiczne i fizyczne są trudne do zwerbalizowania. Z tego powodu przy opisie stanów chorobowych używane są często wyrażenia metaforyczne. Wychodząc z tego założenia analiza ma na celu pokazanie na przykładzie depresji, w jaki sposób mogą być konceptualizowane choroby psychiczne. Punktem wyjścia jest teoria metafor konceptualnych. Wyróżnione i omówione zostały cztery główne metafory konceptualne, które znajdują zastosowanie przy opisie depresji. Podstawę do analizy stanowią kolokacje werbalne wyekscerpowane z korpusu DWDS za pomocą narzędzia Wortprofil.