Dzienniki Emilii z Beniowskich Wróblewskiej

Emilia Wróblewska to postać słabo znana w polskiej i litewskiej kulturze – wymienia się ją głównie jako matkę Tadeusza Stanisława (znanego działacza politycznego) i Augustyna (chemika, działacza społecznego i anarchisty). Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie przechowuje w swoich zbiorach obszerne archiwum Emilii i Eustachego Wróblewskich, w tym listy Wróblewskiej, jej dzienniki, tłumaczenia i wiersze. Źródła te ukazują ją w zupełnie innym, nowym świetle – jako literatkę amatorkę, nieszczęśliwą żonę, oddaną matkę oraz kobietę, która, z jednej strony, próbowała realizować swoje powinności, a z drugiej – chciała przekraczać ciasne granice roli, jaką przypisywały jej XIX-wieczne konwenanse. Artykuł przedstawia szczegółowe dane biograficzne dotyczące diarystki i analizę literaturoznawczą jej bogatej spuścizny rękopiśmiennej.

Emilia Wróblewska is little known in Polish and Lithuanian culture and mainly remembered as the mother of Tadeusz Stanisław (a famous political activist) and of Augustyn (chemist, social activist and anarchist). The Library of Lithuanian Academy of Sciences in Vilnius treasures in its collection a rich archive of Emilia and Eustachy Wróblewscy, including Wróblewska’s letters, her diaries, translations and poems. The sources shed a totally new light on the figure: she is seen as an amateur woman of letters, unhappy wife, a devoted mother and a woman who on the one hand tried to realize her duties, and, on the other hand, as the one who wanted to cross the boundaries of the role she was given by the 19th conventions. The article presents the diarst’s detailed bibliographical data and a literary analysis of her rich handwritten creativity.