Refleksyjna samoświadomość i działanie osoby

A human being is a person who experiences himself and acts as a person, therefore, he/she is conscious of him-/herself and that he/she acts consciously and responsibly. He/she is the maker of his/her actions and also has the ability to manage his/her actions, which shows his/her subjectivity and this is related to the structure of the person. The aim of the article is to present and analyse the meaning and role of consciousness and self-consciousness in human psychosocial functioning and activity in the perspective of reflectivity. This problem is very complex and difficult to explain and describe clearly. Therefore, in the theoretical terms, I will display only selected aspects. First of all, I will present the concept and the essence of consciousness and self-consciousness of a person, paying attention to the typologisation and reflective form. Then, I will discuss one of the components of self-consciousness, which is the reflection, and show reflexivity as the core of postmodern human activity. In the pedagogical aspect, I will pay particular attention to shaping the need for reflectivity in the process of self-upbringing and discuss the selected techniques of work on own reflectiveness.

Człowiek jest osobą, która doświadcza siebie i działa jako osoba, jest zatem świadomy siebie, oraz tego, iż świadomie i odpowiedzialnie działa. Jest sprawcą swoich czynów i ma również możliwość kierowania swoim postępowaniem, co ukazuje jego podmiotowość i związane jest ze strukturą osoby. Celem artykułu jest przedstawienie i analiza znaczenia oraz roli świadomości i samoświadomości w psychospołecznym funkcjonowaniu i działaniu człowieka w perspektywie refleksyjności. Problem ten należy do zagadnień bardzo złożonych i trudnych do wyjaśnienia i jednoznacznego opisania. W związku z tym, w ujęciu teoretycznym omówię tylko wybrane aspekty. W pierwszej kolejności przedstawię pojęcie i istotę świadomości oraz samoświadomości osoby ze zwróceniem uwagi na typologizację i formę refleksyjną. Następnie omówię jeden z komponentów samoświadomości, jakim jest refleksja oraz ukażę refleksyjność jako istotę działania człowieka ponowoczesnego. W aspekcie pedagogicznym szczególnie zwrócę uwagę na kształtowanie potrzeby refleksyjności w procesie samowychowania i omówię wybrane techniki pracy nad własną refleksyjnością.