Uwagi do wciąż nie napisanej historii męskości w Polsce

Artykuł prezentuje podstawowe założenia metodologiczne, które, zdaniem autora, powinny być respektowane w projekcie pisania historii męskości w Polsce. A zatem: 1) męskość jest socjokulturowym konstruktem, 2) istnieją różne jej warianty, 3) definiuje się także w relacji wobec kobiet, 4) ustanawia w kulturze matrycę normatywności, 5) jest postrzegana w różnych kulturach jako zadanie, 6) historia mężczyzn rekonstruowana na podstawie dzieł literackich jest historiograficzną narracją porządkującą tekstowe reprezentacje męskości. W drugiej części artykułu zostały wskazane najbardziej kluczowe procesy i zdarzenia, które zadecydowały o wczesnonowoczesnej historii męskości w Europie i Polsce: 1) kryzys formacji kulturowej chrześcijaństwa, 2) ekspansja kolonializmu, 3) rozwój miast i kultury miejskiej, 4) wojny cywilne i dynastyczne.

The article presents the fundamental methodological assumptions which, according to the author, should be considered in a project of writing a history of masculinity in Poland. It follows that it: 1) is a socio-cultural construct, 2) shows many variants, 3) is definable also in relations to women, 4) sets a matrix of normativeness in culture, 5) is viewed in various cultures as a task, 6) when reconstructed on the basis of literary works, history of males is a narration which arranges the textual representations of masculinity. The second part of the paper indicates most crucial processes and situations decisive about early modern history of masculinity in Europe and in Poland, namely 1) a crisis of cultural formation of Christianity, 2) colonial expansion, 3) development of cities and urban culture, 4) civil and dynastic wars.