Pamięć Kresowian i o Kresach w kontekście przemian pamięci na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski

W artykule przeanalizowano problematykę pamięci o Kresach Wschodnich na przykładzie mieszkańców dwóch miast znajdujących się w dwóch regionach: Kwidzyna (położonego w regionie Powiśla) oraz Żar (położonych w regionie Dolnych Łużyc). Szczególnym wymiarem kształtowania tej pamięci jest nie tylko fakt, że oba miasta położone są w regionach będących częścią Ziem Zachodnich i Północnych. Tekst koncentruje się na dynamice przemian pamięci związanych z kresową narracją pamięci – zarówno tej związanej ze świadkami historii, jak i kresowej postpamięci. Żary i Kwidzyn po drugiej wojnie światowej rozwijały się inaczej. Różnice, które dla autorów są szczególnie istotne, to odmienna struktura migracji oraz rozwój i instytucjonalizacja organizacji kresowych. Można zauważyć pewne wspólne cechy rozwoju organizacji kresowych oraz ostrożnie wskazać wspólny mianownik ich działalności.

This paper analyses the issue of memory related to Polish Eastern Borderlands based on the example of two cities located in different regions: Kwidzyn (located in the region of Powiśle) and Żary (located in the region of Lower Lusatia). An important aspect of the forming of this memory is not only the fact that those regions are a part of Polish Western and Northern Territories. The paper focuses on the dynamics of memory transformation related to this narrative, in regard to both witnesses of history and the post-memory of the area. After the end of World War II, Żary and Kwidzyn developed differently. The differences the authors consider especially signifcant are the varying structure of migration and the development and institutionalisation of the organisations in the Borderlands. Nevertheless, it is possible to identify some common characteristics in the development of the organizations of the Borderlands and to cautiously determine a common denominator.