Jak się zmienia językowy obraz gołębia w polszczyźnie?

Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji językowego obrazu gołębia. Podstawę materiałową stanowiły definicje leksykograficzne, utrwalone połączenia wyrazowe, przysłowia, a także derywaty słowotwórcze i semantyczne. Z kolei najnowsze dane językowe, reprezentowane przez teksty komentarzy internetowych, pozwoliły odtworzyć najbardziej aktualne składniki obrazu tego ptaka. Analiza wykazała, że utrwalony w języku pozytywny obraz gołębia jako ptaka wiernego, łagodnego, symbolu miłości i pokoju zaczyna być dziś wypierany przez zestaw skojarzeń zdecydowanie bardziej negatywnych. Fraza gołąb to nie ptak oraz wyrażenie peryfrastyczne latający szczur usuwają gołębia poza obręb właściwej mu klasy ptaków, a co za tym idzie – nacechowują go jednoznacznie ujemnie.

This scetch is dedicated to the reconstruction of a linguistic picture of a pigeon in Polish. The research mate-rial consists of lexicographic definitions, idioms, proverbs, derivative words and semantic neologisms, while the latest language data, represented by the texts of Internet comments, allow to reconstruct the most current components of the picture of this bird. The analysis shows that the positive picture of the pigeon as a faith-ful, gentle bird and a symbol of love and peace, is beginning to be replaced by the negative associations. The phrases gołąb to nie ptak (‘pigeon is not a bird’) and latający szczur (‘a rat with wings’) remove the pigeon outside the zoological class of birds and thus – give it a negative axiological characterization.