Traducción al polaco de Soldados de Salamina de Javier Cercas desde la perspectiva de la comunicación intercultural

Los referentes culturales constituyen uno de los principales argumentos a favor de la intraducibilidad. No obstante, el Premio de Traducción Literaria del Instituto Cervantes otorgado a Ewa Zaleska por la traducción de Soldados de Salamina desmiente una vez más a los escépticos de la traducción. La novela de Javier Cercas, fuertemente anclada en el contexto sociohistórico de España, podría citarse entre los libros más espinosos en cuanto a la traducción de los elementos culturales. El fuerte compromiso del autor con la memoria histórica exige del traductor una constante toma de decisiones en cuanto a la fidelidad al autor y/o al potencial lector de la traducción. En este trabajo nos proponemos analizar las técnicas de traducción elegidas por Ewa Zaleska, prestando una especial atención a las técnicas de traducción de los culturemas específicos de la guerra civil española.

Elementy kulturowe stanowią jeden z głównych argumentów na rzecz nieprzekładalności. Niemniej jednak nagroda Instytutu Cervantesa przyznana Ewie Zaleskiej za przekład Żołnierzy spod Salaminy po raz kolejny kwestionuje poglądy sceptyków tłumaczenia. Powieść Javiera Cercasa, głęboko osadzona w realiach historycznych i społecznych Hiszpanii, jest przykładem tekstu przepełnionego elementami kulturowymi. Rola, jaką autor powieści przypisuje pamięci historycznej, wymaga od tłumacza nieustannego podejmowania decyzji w kwestii wierności autorowi i/lub potencjalnemu czytelnikowi przekładu. W niniejszym artykule analizujemy techniki zastosowane przez Ewę Zaleską podczas tłumaczenia elementów kulturowych, zwracając szczególną uwagę na elementy charakterystyczne dla hiszpańskiej wojny domowej.

Cultural references constitute one of the main arguments to support untranslatability. However, the prize of the Cervantes Institute for Literary Translation awarded to Ewa Zalewska for translation of Soldados de Salamina proved translation skeptics wrong again. The story by Javier Cercas is deeply set in the social and historical context of Spain; therefore, it could be an example of a very demanding book with regard to the translation of cultural references. The author’s strong attachment to the historical memory requires making endless decisions concerning faithfulness to the author and/or to a potential reader of the translation from the translator. The article analyzes translation techniques used by Ewa Zalewska, with the special consideration of cultural references specific for the Spanish Civil War