Warszawska szkoła historyków idei – o potrzebie porządku w myśleniu o historii myśli

Na początku artykułu omawiam powody, dla których pojęcie szkoły naukowej jest szeroko stosowane w historii nauki. Analizuję zwłaszcza metodologiczne i socjologiczne kryteria używane na ogół w celu zdefiniowania szkoły naukowej. W kolejnej części oceniam warszawską szkołę historyków idei za pomocą tych dwóch kryteriów, co prowadzi do wniosku, że nie można jej uznać za szkołę naukową w świetle żadnego z nich. W ostatniej części rozważam przyczyny, które sprawiły, że pomimo słabego uzasadnienia dla użycia terminu „warszawska szkoła historyków idei” zyskał on akceptację i popularność w polskiej historycznej naukowej autonarracji.

The article begins with a discussion of reasons for which the notion of scientific school is extensively employed in the history of science. In particular, I explore methodological and sociological criteria commonly used for defining scientific schools. In the following part the Warsaw school of the history of ideas is assessed by means of these two criteria, the conclusion being that it cannot be deemed a scientific school under any of them. In the last part I reflect upon the rationale behind the fact that „Warsaw school of the history of ideas” has become a plausible and popular term in Polish scientific historical self-narration despite weak factual grounds for its use.