Analiza dowodu pierwszej tezy Gorgiasza

Dowód pierwszej tezy Gorgiasza jest dedukcyjnym wnioskowaniem nie wprost, skonstruowanym przez wielokrotne użycie schematu modus tollens. Te z jego przesłanek, które przyjęte są bez dowodów, są łudząco podobne do niektórych prawd logicznych lub analitycznych. Gdyby rzeczywiście nimi były, w dowodzie musiałyby pojawić się sprzeczności. W czasach Gorgiasza dowód mógł uchodzić za poprawny; możliwość jasnego wskazania i opisania jego defektów pojawiła się dopiero z wynalezieniem logiki formalnej. Gorgiasz mógł ogłosić swą tezę serio – jako tezę skrajnego nihilizmu metafizycznego – nie obawiając się kompromitacji. Jeżeli dowód jest sofizmatem, to wśród sofizmatów jest arcydziełem, najwybitniejszym osiągnięciem sofistów w tej dziedzinie.

The proof of first thesis of Gorgias is an indirect deductive argument constructed by the multiple use of the modus tollens pattern. Those of its premises which are assumed without proofs are misleadingly similar to some logical or analytical truths. If they actually were such truths, some contradictions would have to appear in the proof. In the times of Gorgias the proof could be regarded as correct; the possibility of showing and clearly describing its defects emerged only after formal logic had been invented. Gorgias could announce his thesis seriously – as a thesis of extreme metaphysical nihilism – without being embarrassed. If the proof is a sophistry, then it is a masterpiece among sophistries, the most outstanding achievement of the sophists in this domain.