Przemoc symboliczna w rehabilitacji osób autystycznych

Artykuł jest próbą reinterpretacji kategorii przemocy symbolicznej w odniesieniu do rehabilitacji osób autystycznych – propozycją teoretyczną w badaniu tego procesu. Niniejsze opracowanie jest próbą sięgnięcia do ukrytych mechanizmów tworzących bądź podtrzymujących dyskryminację (marginalizację lub wykluczenie) osób autystycznych. Dyskryminacja osób autystycznych przejawia się na poziomie interpersonalnym, instytucjonalnym, kulturowym. Jest mocno związana z opresyjnym przekonaniem o konieczności podporządkowania się niepełnosprawnych osobom „typowym” (pełnosprawnym). Tak jak osoby pełnosprawne zachowują się w sposób „opresyjny” wobec niepełnosprawnych (nie zawsze z pełną świadomością), tak samo terapeuci w swoich oddziaływaniach rehabilitacyjnych (pedagogiczno-terapeutycznych) stosują przemoc symboliczną wobec osób autystycznych, które z racji specyfiki całościowych zaburzeń rozwoju są szczególnie na nią narażone.

This study is the attempt of the description of the symbolic violence serving the reproduction of the social structure in the rehabilitation of autistic persons. The starting point of this analysis is the thesis that people without disabilities act and think in an „oppressive” towards people with disabilities, however, are not always aware of this. The same therapists use symbolic violence against disabled persons, including autism. Symbolic violence is fundamentally the imposition of categories of thought and perception upon dominated social agents who then take the social order to be just. It is the incorporation of unconscious structures that tend to perpetuate the structures of action of the dominant. The dominated then take their position to be „right”. Symbolic violence is in some senses much more powerful than physical violence in that it is embedded in the very modes of action and structures of cognition of individuals, and imposes the spectre of legitimacy of the social order.