Wpływ ekspansji globalnych łańcuchów wartości na tendencje rozwojowe w światowym handlu

Przedmiotem rozważań przedstawionych w artykule jest wpływ rozwoju globalnych łańcuchów wartości na kształtowanie się strumieni światowego handlu. Poruszono kwestię intensyfikacji handlu będącej konsekwencją wielokrotnego przemieszczania części i komponentów pomiędzy rynkami, na których ulokowano poszczególne ogniwa łańcucha. Prowadzi to do sytuacji, w której wartość wymiany znacząco przekracza wartość dodaną w produkcji. W efekcie takiego przeszacowania wątpliwe stają się niektóre wnioski dotyczące np. istotnego wzrostu znaczenia krajów rozwijających się w światowym handlu czy wyraźnej zmiany ich przewagi komparatywnej. W artykule przedstawiono te i inne wady tradycyjnych miar. Omówiono też najnowsze osiągnięcia w zakresie opracowania i wdrożenia miar alternatywnych zmierzających do zwiększenia precyzji opisu struktury światowego handlu.

The article examines the influence of the expansion of global value chains on the development of world trade. Nowadays trade is rapidly intensifying, due mainly to multiple movements of parts and components between the markets on which particular phases of production processes are placed. This has led the value of trade to far exceed the value added in production. As a result of such overestimation, some conclusions have become questionable – for example, that there would occur a significant increase in the importance of developing countries in world trade and a marked shift in their comparative advantage. The article presents these and other shortcomings of traditional trade measures. It also discusses the latest developments in the design and implementation of alternative measures, aiming to increase the precision of the descriptions of world trade.