Użyteczność zjawiska przeniesienia w psychoterapii.

Artykuł jest próbą odpowiedzi na dwa pytania: (1) Czy opisane na gruncie psychoanalizy zjawisko przeniesienia znajduje potwierdzenie w badaniach? (2) Jaka jest użyteczność pracy z przeniesieniem w świetle badań? W artykule przedstawiono wątpliwości wobec realności przeniesienia i zasadności jego stosowania. Dokonano przeglądu badań podstawowych z zakresu psychologii społecznego poznania dotyczących przeniesienia oraz badań poświęconych temu zjawisku w psychoterapii, prowadzonej zarówno w podejściu psychodynamicznym, jak i innym niż psychodynamiczne. Badania z pierwszej grupy potwierdzają istnienie zjawiska przeniesienia. Badania z drugiej grupy wskazują na warunki, w których techniki pracy z przeniesieniem okazują się skuteczne. Sformułowano wskazówki dla praktyki psychoterapeutycznej.

The paper is aimed at finding answers to the following questions: (1) Is there empirical evidence for the psychoanalytic concept of transference? (2) Is there empirical evidence for the usefulness of working with transference in psychotherapy? Objections concerning the reality and practical value of transference have been summarized. A review of research dedicated to transference has been conducted, covering fundamental research in the psychology of social cognition as well as research on psychotherapy using both psychodynamic and nonpsychodynamic approaches. Studies from the first group confirm the existence of transference. Studies from the second group indicate conditions in which working with transference in psychotherapy seems to be efficient. Implications for psychotherapy practice have been formulated.