Sprawności komunikacyjne w postępowaniu logopedycznym. Od Aspergera do Williamsa

Wykładnikiem społecznego-emocjonalno, poznawczego i językowego rozwoju dziecka jest sprawność komunikacyjna, czyli umiejętność użycia języka w grupie społecznej, wyrażająca się adekwatnością zachowania językowego w odniesieniu do społecznych rang rozmówców (sprawność społeczna), zdolnością dostosowywania wypowiedzi do czasu, miejsca czy tematu rozmowy (sprawność sytuacyjna) oraz umiejętnością osiągania założonego celu wypowiedzi (sprawność pragmatyczna). Werbalne i niewerbalne wykładniki sprawności komunikacyjnych są istotnym elementem diagnozy logopedycznej, ważną przesłanką w różnicowaniu zaburzeń rozwojowych, a także czynnikiem ukierunkowującym oddziaływania terapeutyczne. Na przykładzie dwu rodzajów zaburzeń neurorozwojowych (zespołu Aspergera i zespołu Williamsa) wykazano specyficzne dla tych zaburzeń profile rozwoju sprawności komunikacyjnych w kontekście emocjonalnego, poznawczego i językowego rozwoju dziecka.

Communication capability is a basis of social, emotional, cognitive and linguistic development of child. That includes use of language among social group, which is adequate and refferend to social status of interlocutors (social capability). Moreover, the communication capability is to about adjust conversation to present time, place or subject (situational capability). Also, the pragmatic capability is the achievement of particular purpose of conversation. Important part of speech therapy diagnosis are verbal and nonverbal factors of communication capabilities, which are the basis to differentiate developmental disorders, and to direct therapeutic interference. Based on two case studies of neuro-developmental disorders (Asperger’s syndrome and Williams syndrome) specified profiles of communication capabilities has been presented, concerning the emotional, cognitive and linguistic development of child.