Kozioł ofiarny – kozioł wypędzony

We współczesnym kodzie kulturowym funkcjonuje pojęcie kozła ofiarnego. Jest ono zdecydowanie nadużywane. Zdaniem autora mija się ono z przekazem starożytnego rytuału oczyszczenia opisanego w Księdze Kapłańskiej 16; 7 – 27. W artykule przytoczono stanowisko na temat tego rytuału oparte na nauczaniu żydowskim nawiązującym do średniowiecznego myśliciela żydowskiego Majmonidesa. W obecnych czasach termin kozioł ofiarny może być wykorzystany nie tylko wobec niewinnych ofiar prześladowań, ale też wobec osób niewątpliwie winnych zarzucanych im czynów. Najniebezpieczniejsza zdaniem autora artykułu jest antropologiczna koncepcja mitologizacji przemocy, którą rozbudował francuski myśliciel René Girard. Konsekwentne przejęcie sposobu myślenia przedstawionego w tej koncepcji może prowadzić do pomniejszania odpowiedzialności prześladowców i morderców.

The modern cultural code features the concept of a Scapegoat. It is definitely abused. According to the author, it departs from the account of the ancient ritual of purification described in the Book of Leviticus 16: 7-27. The article adduces the position about this ritual based on Jewish teaching referring to the medieval Jewish thinker, Maimonides. Nowadays, the term “scapegoat” may be used not only in reference to the innocent victims of persecution but also to people who are doubtlessly guilty of the acts of which they are accused. According to the author of the article, the anthropological mythologisation of violence which was elaborated by the French thinker, René Girard, is a most dangerous thing. A consistent adoption of the way of thinking presented in this concept may lead to the diminishing of the responsibility of persecutors and murderers.