Tożsamość kulturowa i wizerunek diaspory w kinie brytyjskim

Tematem artykułu jest zmiana, jaka zaszła w kinematografii europejskiej pod koniec ubiegłego wieku, polegająca na zwrocie ku marginesom i mniejszościom etnicznym. Jak zauważają współcześni badacze (m.in. Andrew Higson), filmy brytyjskie nie przedstawiają już spójnej wizji narodu, a twórcy sugerują raczej, że tożsamość zbiorowa jest konstruowana, o czym przekonuje kino mniejszości narodowych obrazujące życie współczesnych diaspor, zwłaszcza azjatyckich. Problem społeczeństwa wielokulturowego, ukształtowanego przez kolonialną przeszłość, stał się w ostatnich latach zasadniczym wyzwaniem dla współczesnych reżyserów, o czym świadczą dzieła Stephena Frearsa, Gurinder Chadhy, Damiena O’Donnella, Metin Hüseyin i Sarah Gavron. Autorzy omawianych filmów podkreślają, że dzisiejsze terytoria przestają być zamknięte, wyraźnie odgrodzone od sąsiednich, przez co trudniej odróżnić „swoich” od „obcych”, zaś kultury narodowe nie sprawiają wrażenia homogenicznych, gdyż opierają się na przenikaniu i przepływach.

The subject of the article is the change which took place in European cinematography towards the end of the last century, which meant greater attention directed towards the marginalised and the ethnic minorities. As noted by contemporary researchers (such as Andrew Higson), British films no longer present a coherent vision of the national identity. Rather filmmakers suggest that collective identity is something that is constructed, which is the argument present in films dealing with ethnic minorities and showing the everyday life of contemporary diasporas, particularly the Asian ones. The problem of a multicultural society, shaped by colonial past, has become in recent years a major challenge for today’s directors, as evidenced by the works of Stephen Frears, Gurinder Chadha, Damien O’Donnell, Metin Hüseyin and Sarah Gavron. The makers of these films emphasize that today’s territories are no longer closed, clearly separated from their neighbours, making it harder to distinguish between “our people” and “the other, the foreigners”, while national cultures no longer appear to be homogeneous, if only because they are based on cultural penetration and flow.