„Бог дал вам вся благая, вы же Его не познали, а все от бесов своих иметь мните…”. Pелигиозные представления беларусcких крестьян XIX века

W artykule omówiono religijne wyobrażenia białoruskich włościan w XIX wieku. Jako przyczyny słabego przyswajania chrześcijaństwa na białoruskich ziemiach wskazano m.in. częste zmiany wyznania przez miejscową ludność, silną nieufność chłopstwa wobec chrześcijańskiego kleru, nieprzyjmowanie dogmatów i zagorzałe hołdowanie tradycjom przodków? Tekst zawiera również syntetyczny opis postrzegania Boga przez tamtejsze włościaństwo, diagnozę jego stosunku do sił nieczystych oraz dowiedzenie przyczyn głębokiego zakorzenienia mentalności Białorusinów w kulcie przodków.

The article is devoted to religious ideas of Belarusian peasants of the 19th century. It explains the reasons (frequent changes of confessional affiliation of the local population, almost full mistrust of a peasant to Christian clergymen, his weak understanding of Christian dogmas and basic following to traditions of the ancestors) why the Christianity only formally was accepted on the Belarusian territory. It also focuses on Belarusian peasants’ concept of God and evil spirits and clarifies the cause of the deep-rootedness of a cult of ancestors among the people.