Polskie gospodarstwa roślinne na tle gospodarstw wybranych krajów

The paper presents an assessment of organisation and economics of Polish crop farms and their competitiveness has been defined against analogous farms from Hungary, the Czech Republic, Slovakia and Germany. The assessment of researched farms was made on the basis of the Polish and Europe-wide FADN data of 2010-2012, bearing in mind economic size of farms expressed in EUR thousands of Standard Output (SO). The research used comparative method. Competitiveness of the researched farms was defined with the competitiveness ratio, which illustrates the relation between farm income and the sum of costs of using own factors of production (labour, land and capital). Research results point to a growth in the share of crop farms in the general number of farms. In 2013, the share amounted to 53%. It was stated that there is a positive relation between the economic size of a farm and the UAA, and the share of rented land, and negative relation between the economic size of a farm and labour inputs and value of assets per 1 ha of UAA. It was stated that labour productivity and efficiency as well as land and labour productivity grow, along with an increase in the economic size of farms. The Polish crop farms in individual economic size classes showed, on many occasions, greater competitive capacity as regards analogous farms from the researched countries.

W opracowaniu przedstawiono ocenę organizacji i ekonomiki polskich gospodarstw nastawionych na produkcję roślinną oraz określono ich konkurencyjność w stosunku do analogicznych gospodarstw z Węgier, Czech, Słowacji i Niemiec. Oceny badanych gospodarstw dokonano na podstawie danych Polskiego FADN i FADN ogólnoeuropejskiego w latach 2010-2012, z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej gospodarstw wyrażonej w tys. euro Standardowej Produkcji (SO). W badaniach posłużono się metodą porównawczą. Konkurencyjność badanych gospodarstw określono wskaźnikiem konkurencyjności, który obrazuje stosunek dochodu z gospodarstwa rolnego do sumy kosztów użycia własnych czynników produkcji (pracy, ziemi i kapitału). Wyniki badań wskazują na wzrost udziału gospodarstw nastawionych na produkcję roślinną w ogólnej liczbie gospodarstw. W 2013 roku ten udział wynosił 53%. Stwierdzono dodatnią zależność między wielkością ekonomiczną gospodarstw a powierzchnią użytków rolnych i udziałem gruntów dzierżawionych oraz ujemną zależność między wielkością ekonomiczną gospodarstw a nakładami pracy i wartością aktywów w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych. Stwierdzono wzrost produktywności i wydajności pracy, a także dochodowości ziemi i pracy wraz ze zwiększaniem wielkości ekonomicznej gospodarstw. Polskie gospodarstwa nastawione na produkcję roślinną w poszczególnych klasach wielkości ekonomicznej wielokrotnie wykazały się większą zdolnością konkurencyjną w stosunku do analogicznych gospodarstw z badanych krajów.