Indywidualizm w filozofii społecznej Charlesa Taylora

W artykule przedstawiam poglądy Charlesa Taylora dotyczące pojęcia indywidualizmu w filozofii społeczno-politycznej. Stanowisko Taylora zostaje pokazane w oparciu o krytyczne argumenty, które kanadyjski filozof wysunął pod adresem „teorii uprawnień” R. Nozicka, „negatywnego pojęcia wolności” I. Berlina oraz postulatu „neutralności państwa wobec koncepcji dobrego życia” wysuwanego przez współczesnych myślicieli liberalnych (J. Rawls, B. Ackerman, R. Dworkin). Nicią przewodnią artykułu jest próba pokazania, iż remedium na publiczne niebezpieczeństwa wynikające z indywidualizmu (atomizacja i instrumentalizacja wspólnotowych więzi, groźba utraty wolności politycznej) nie musi wiązać się z dyskredytacją indywidualizmu, ale może być upatrywane w samym tym pojęciu. W ujęciu Taylora indywidualizm jest bowiem moralnym ideałem, który posiada pozapodmiotowe warunki sensowności to jest: wymogi stawiane przez dialogiczność natury ludzkiej oraz przez horyzont znaczeń.

The paper describes Charles Taylor’s views concerning the notion of individualism in social and political philosophy. Taylor’s position in this matter is presented against Nozick’s theory of entitlement, Berlin’s concept of negative freedom, as well as the idea of state neutrality regarding the concept of the good life put forward by such contemporary liberal thinkers as Rawls, Dworkin, and Ackerman. The focal point of the paper is to show that the remedy for the public malaises resulting from individualism (the atomization of social bonds, the threat of loosing political freedom) does not have to lie in the discreditation of individualism but can be found in a certain interpretation of it. According to Taylor, individualism can be seen as a moral ideal whose proper fulfillment has the following conditions of possibility: the demands posed by our dialogical nature and by the horizon of meaning.