Problem niewolnej woli w ujęciu fenomenologii hermeneutycznej - stanowisko Paula Ricoeura

Celem artykułu jest przedstawienie wybranych wątków myśli Paula Ricœura, szczególnie jego rozważań dotyczących niewolnej woli. Po pierwsze, zaprezentowana zostaje Ricœurowska filozofia woli (w kontekście fenomenologii tego, co wolne, i tego, co mimowolne) oraz kon­cepcja ludzkiej ułomności. Następnie omówiona jest reinterpretacja (rozszerzenie) fenomenologii Husserla, której dokonuje Ricœur, co prowadzi go do wypracowania hermeneutycznej formuły, wskazującej, że symbol daje do myślenia. Ostatecznie twierdzę, że fenomenologia hermeneu­tyczna Ricœura tworzy określoną wizję antropologiczną i rozumienie ludzkiej kondycji, które później stanie się częścią „hermeneutyki siebie”.

The aim of the article is to present some aspects of Paul Ricœur’s thought, especially his reflection on the servile will. Firstly I present Ricœur’s philosophy of will (in the context of phenomenology of the voluntary and involuntary) and the concept of fallibility. Then I demon­strate the main aspects of Ricœurian rethinking and enlarging of Husserl’s phenomenology what leads to hermeneutic formula: the symbol gives rise to thought. Eventually, I argue that Ricœur’s hermeneutic phenomenology creates a specified anthropological view and understanding of the human condition. This understanding will later become a part of the ‘hermeneutics of the self.’