Ideologia jako czynnik wpływający na naukę ekonomii

W dyskusji nad problemami gospodarczymi zwraca uwagę brak wspólnego stanowiska w wielu podstawowych kwestiach. Warto zastanowić się nad tym zjawiskiem. Zróżnicowanie poglądów ekonomistów ma naukowe, a także pozanaukowe przyczyny, wynikające z odmiennej percepcji zdarzeń pod wpływem doświadczeń, kultury, tradycji, itd.. Najsilniejszym wszakże czynnikiem oddziałującym na treść interpretacji naukowych są względy ideologiczne. Kategoria ta, będąca wytworem życia społecznego, zaznacza swój wpływ na nauki społeczne. Warto mieć świadomość obecności elementów o charakterze ideologicznym w ekonomii. Celem artykułu jest wykazanie, iż treści ideologiczne w nauce narzucają punkt widzenia i wartościowania, krępują swobodę dociekań i zakłócają proces wnioskowania, prowadząc do uproszczonego objaśniania rzeczywistości, co wywołuje krytykę nauk ekonomicznych. Ich obecność w ekonomii prowadzi do sprzeczności z fundamentami innych nauk społecznych, przeto dzieli i antagonizuje społeczeństwo i stanowi jedną z przyczyn nienadążania ekonomii za wyzwaniami gospodarki.

In the discussion on the economic problems the lack of common position in many of the core issues is visible. The article considers this phenomenon. The diversity of the economists’ views has scientific, as well as non-scientific causes arising from different perception of events under the influence of experience, culture, traditions, etc. The strongest, however, downside on the content of the scientific interpretation are ideological considerations. This category, being an effect of social life, marks its impact on social sciences. It is worth to be aware of the presence of ideological elements in the economic science. The aim of this article is to demonstrate that the essence of ideologic contents imposes a point of view and evaluation, restrains freedom of inquiry, and disturbs the inference process leading to a simplified understanding of reality, which calls the criticism of economic science. The presence of ideologic influence in the economics leads to a conflict with the foundations of other social sciences, splits and antagonizes people, and is one of the causes of inefficiency of economics’ solutions for the challenges.